ATTICA
TIMES
Κυριακή 11 Μαΐου 2025
www.atticatimes.gr
Η μάχη της κυβέρνησης με τη
Λερναία Ύδρα των ατυχημάτων
Η Ελλάδα αντιμετωπίζει διαχρονικά ένα σοβαρό πρόβλημα με τα τροχαία δυστυχήματα,
τα οποία αποτελούν μια από τις κύριες αιτίες πρόωρων θανάτων στη χώρα. Το 2024,
καταγράφηκαν 665 θάνατοι από τροχαία ατυχήματα, αριθμός που αντιστοιχεί σε πάνω από 55
νεκρούς τον μήνα, παρουσιάζοντας αύξηση 2,9% σε σχέση με το 2023. Συνολικά, την πενταετία
2020-2024, περισσότεροι από 3.100 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στους ελληνικούς
δρόμους. Αυτά τα στοιχεία υπογραμμίζουν την επιτακτική ανάγκη για ουσιαστικές παρεμβάσεις
και πολιτικές που θα βελτιώσουν την οδική ασφάλεια
Κυβερνητικές πρωτοβουλίες για τη μείωση των
τροχαίων δυστυχημάτων. Η ελληνική κυβέρνηση έχει αναλάβει μια σειρά πρωτοβουλιών για
την αντιμετώπιση του προβλήματος των τροχαί
κ των δυστυχημάτων, εστιάζοντας σε έργα υποδο
μής, ενίσχυση των ελέγχων και καινοτόμες πολιτικές.
Έργα υποδομής και βελτίωση οδικού δικτύου
Ένα από τα σημαντικότερα έργα είναι ο Βόρειος Οδικός
Άξονας Κρήτης (ΒΟΑΚ), με το τμήμα Χανιά - Ηράκλειο
μήκους περίπου 157 χλμ. να αποτελεί βασικό σημείο
παρέμβασης. Ο Υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρίστος Δήμας, χαρακτήρισε την υπογραφή της
σύμβασης παραχώρησης για αυτό το τμήμα ως "ιστορική ημέρα", επισημαίνοντας τη σημασία του έργου για
την οδική ασφάλεια στην Κρήτη. Παράλληλα, σε άλλες
περιοχές της χώρας, όπως ο δρόμος Πατρών-Πύργου,
η τοποθέτηση εύκαμπτων διαχωριστικών κολωνακίων
έχει συμβάλει στη μείωση των θανατηφόρων τροχαίων
κατά 50%.
Ενίσχυση των ελέγχων και ψηφιακές πρωτοβουλίες
Ο Υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, ανακοίνωσε την έναρξη λειτουργίας
ενός ψηφιακού χάρτη οδικών ατυχημάτων, αρχικά για
την Αττική και στη συνέχεια για όλη την Ελλάδα. Αυτό
το εργαλείο στοχεύει στην παρακολούθηση και ανάλυση των τροχαίων περιστατικών, διευκολύνοντας τον εντοπισμό επικίνδυνων σημείων και την αποτελεσματικότερη λήψη μέτρων. Επιπλέον, ο κ. Κυρανάκης πρότεινε την
24ωρη λειτουργία του μετρό και του τραμ κάθε Σάββατο, ιδιαίτερα στην παραλιακή ζώνη, όπου καταγράφεται
υψηλή κίνηση και αυξημένα τροχαία, με στόχο την ασφαλέστερη μετακίνηση των πολιτών τις νυχτερινές ώρες .
Πολιτικές για την πρόληψη της οδήγησης υπό την
επήρεια αλκοόλ
Για την αντιμετώπιση της οδήγησης υπό την επήρεια
αλκοόλ, η κυβέρνηση εξέτασε την επιδότηση της χρήσης
ταξί τα βράδια του Σαββατοκύριακου, ώστε να αποθαρ
ρύνει τους πολίτες από το να οδηγούν μετά την κατανάλωση αλκοόλ. Ο κ. Κυρανάκης τόνισε τη σημασία της
συνεργασίας με τους οδηγούς ταξί για την υλοποίηση
αυτού του μέτρου.
Συμπεράσματα
Η αντιμετώπιση των τροχαίων δυστυχημάτων στην
Ελλάδα απαιτεί μια πολυδιάστατη προσέγγιση, που
συνδυάζει έργα υποδομής, ενίσχυση των ελέγχων,
ψηφιακές καινοτομίες και κοινωνικές πολιτικές. Οι
πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, με τη συμβολή των
αρμόδιων υπουργών, αποτελούν σημαντικά βήματα
προς αυτή την κατεύθυνση. Ωστόσο, η αποτελεσματι
κότητα αυτών των μέτρων θα εξαρτηθεί από την ταχύ
τητα και την ποιότητα της υλοποίησής τους, καθώς και
από τη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων
και της κοινωνίας των πολιτών.
Κίμων Λογοθέτης Σύμβουλος Διαχείρισης Κυκλοφορίας
Η συντήρηση του οδικού δικτύου αποτελεί μία από τις βασικότερες αρμοδιότητες
της τοπικής αυτοδιοίκησης – τόσο των δήμων όσο και των περιφερειών
Η συντήρηση του οδικού δικτύου αποτελεί μία από τις βασικότερες αρμοδιότητες της τοπικής αυτοδιοίκησης - τόσο των δήμων όσο και των περιφερειών. Ο δήμαρχος, ως επικεφαλής της δημοτικής αρχής, διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση ενός ασφαλούς, λειτουργικού και πολιτισμένου οδικού περιβάλλοντος. Η καθημερινότητα του δημότη
επηρεάζεται άμεσα από την κατάσταση του δρόμου, του πεζοδρομίου, του φωτισμού και
της σήμανσης. Συνεπώς, η οδική ασφάλεια δεν είναι ζήτημα μόνο των τροχονόμων ή των
οδηγών, αλλά πρωτίστως πολιτικής βούλησης και διοικητικής επάρκειας.
Η ελληνική νομοθεσία είναι ξεκάθαρη: οι δήμοι είναι υπεύθυνοι για την εποπτεία, συντήρηση και ασφάλεια του αστικού οδικού δικτύου. Αυτό περιλαμβάνει κάθε δρόμο, κάθε στενό,
κάθε διασταύρωση εντός των ορίων του δήμου. Ο δήμαρχος, διαμέσου των τεχνικών του
υπηρεσιών, οφείλει να προγραμματίζει και να εποπτεύει περιοδικές αυτοψίες με σκοπό την
καταγραφή φθορών και ελλείψεων. Είτε πρόκειται για μια φθαρμένη πινακίδα, για διαγραμμίσεις που έχουν ξεθωριάσει, είτε για λακκούβες και καθιζήσεις του οδοστρώματος, κάθε
παρέμβαση οφείλει να γίνεται έγκαιρα και τεκμηριωμένα. Παράλληλα, η κακή κατάσταση
των πεζοδρομίων μπορεί να προκαλέσει πτώσεις και τραυματισμούς – ειδικά σε ευάλω
τους πολίτες, όπως ηλικιωμένους, ΑμεΑ ή γονείς με καροτσάκια. Οι βλάβες στον δημοτικό
φωτισμό αυξάνουν τον κίνδυνο ατυχημάτων αλλά και παραβατικότητας, ενώ τα βουλωμένα φρεάτια αποτελούν διαρκή απειλή κατά την περίοδο των βροχοπτώσεων. Το ίδιο ισχύει και για τα δέντρα και κλαδιά που εμποδίζουν την ορατότητα ή καλύπτουν σημαντικές
πινακίδες. Η ευθύνη του δημάρχου δεν περιορίζεται μόνο σε ό,τι φαίνεται. Αφορά και όσα
πρέπει να προβλεφθούν. Για την οδική ασφάλεια απαιτείται καθημερινή και συστηματι
κή δουλειά – όχι αποσπασματικές ενέργειες την προεκλογική περίοδο. Η συντήρηση του
οδικού δικτύου είναι διαρκής υποχρέωση, όχι ευκαιριακή επένδυση προβολής. Ο δήμαρχος πρέπει να οργανώνει, να ιεραρχεί και να υλοποιεί έργα συντήρησης και αναβάθμισης
του οδικού περιβάλλοντος: ασφαλτοστρώσεις, βελτίωση φωτισμού, ανανέωση διαγραμμίσεων, συντήρηση σηματοδοτών, καθαρισμός φρεατίων. Επιπλέον, χρειάζεται προληπτικός
σχεδιασμός για αντιπλημμυρικά έργα και θωράκιση των υποδομών απέναντι στις συνέπειες της κλιματικής κρίσης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι παραλείψεις στην οδική ασφάλεια μπορούν να επιφέρουν και ποινικές συνέπειες. Έχουν καταγραφεί περιπτώσεις σοβαρών τροχαίων δυστυχημάτων που
οφείλονταν σε φθορές στο οδόστρωμα, σε ανύπαρκτα ή δυσδιάκριτα στηθαία ασφαλείας, σε πινακίδες που είχαν καταστραφεί και δεν αντικαταστάθηκαν. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι δικαστικές αρχές αναζητούν ευθύνες όχι μόνο στις τεχνικές υπηρεσίες, αλλά και
στους αιρετούς που εποπτεύουν. Ο δήμαρχος δεν είναι μόνο διοικητικός υπεύθυνος, αλλά
και κοινωνικά υπόλογος απέναντι στους πολίτες του. Στην πράξη, όσο πιο καλά συντηρημένο είναι το δίκτυο ενός δήμου, τόσο περισσότερο περιορίζονται τα τροχαία, αποτρέπο
νται παραβατικές συμπεριφορές - όπως η παράνομη στάθμευση ή η υπερβολική ταχύτη
τα – και ενισχύεται το αίσθημα ευταξίας και σεβασμού στον δημόσιο χώρο. Η εικόνα της
πόλης επηρεάζεται σημαντικά από την ποιότητα των δρόμων και των πεζοδρομίων. Όταν
οι κάτοικοι βλέπουν έναν δήμο που διατηρεί καθαρούς, φωτεινούς, ασφαλείς και φροντι
σμένους δρόμους, αποκτούν εμπιστοσύνη στη διοίκηση και ενισχύεται η πολιτική αξιοπιστία του δημάρχου. Συχνά οι δήμοι επικαλούνται την έλλειψη πόρων για τη συντήρηση του
οδικού δικτύου. Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι με καλό προγραμματισμό, σωστή ιεράρχηση
και απορρόφηση διαθέσιμων χρηματοδοτήσεων (όπως του Προγράμματος Φιλόδημος ή
του Ταμείου Ανάκαμψης), μπορούν να επιτευχθούν ουσιαστικές παρεμβάσεις. Επιπλέον, η
συνεργασία με την Περιφέρεια, η συμμετοχή σε προσκλήσεις ΕΣΠΑ και η αξιοποίηση ίδιων
πόρων για μικρές αλλά στοχευμένες παρεμβάσεις μπορούν να φέρουν ορατά αποτελέσματα.
Ενδεικτικά, ορισμένοι δήμοι της Αττικής έχουν εφαρμόσει επιτυχημένα μοντέλα συντήρη
σης με γεωχωρικές εφαρμογές αναφοράς βλαβών, σύστημα τακτικών αυτοψιών ανά δημοτική ενότητα και διαφανή προγραμματισμό έργων με online παρακολούθηση. Σε αυτούς
τους δήμους παρατηρείται σημαντική μείωση καταγγελιών πολιτών, βελτίωση της καθημε
ρινότητας και αναγνώριση της δημοτικής δράσης. Από την άλλη πλευρά, σε δρόμους που
ανήκουν στο λεγόμενο πρωτεύον αστικό οδικό δίκτυο – όπως είναι η λεωφόρος Κηφισού, η
Ποσειδώνος ή η Μεσογείων - την αρμοδιότητα έχει η Περιφέρεια. Σύμφωνα με το θεσμικό
πλαίσιο, οι Περιφέρειες οφείλουν να διενεργούν τακτικές αυτοψίες τουλάχιστον ανά δεκαπενθήμερο, ελέγχοντας τα στηθαία ασφαλείας, τον φωτισμό, τα φανάρια, τις διαγραμμί
σεις και την προσβασιμότητα. Ο Περιφερειάρχης έχει ρόλο ανάλογο με αυτόν του Δημάρ
χου σε επίπεδο υπερτοπικών αξόνων, και η συνεργασία Δήμου – Περιφέρειας είναι απαραί
τητη για ένα συνεκτικό και ασφαλές δίκτυο.
Συμπερασματικά, ο δήμαρχος – και γενικότερα η τοπική αυτοδιοίκηση – δεν μπορεί να
παραμένει απλός διαχειριστής σε θέματα οδικής ασφάλειας. Οφείλει να αναλαμβάνει
πρωτοβουλίες, να οργανώνει, να ελέγχει και να παρεμβαίνει έγκαιρα. Η κατάσταση του
οδικού δικτύου αντικατοπτρίζει το επίπεδο της δημοτικής διοίκησης και την προτεραιότητα που δίνεται στον άνθρωπο και στην ασφάλειά του. Η οδική ασφάλεια είναι ευθύνη, είναι
πολιτική, και – εν τέλει – είναι υπόθεση ζωής.