ΠΕΜΠΤΗ
ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΠΡΩΙΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ
ΧΡΟΝΙΑ
ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2024
ΕΤΟΣ: 530
ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ: 15218
ΗΧΩ
ΤΩΝ ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΩΝ
ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ
ΤΕΛΟΣ
Τακ. Γραφείο
Κ.Τ.Α.
Αριθμός λέειος
EASTON
ΚΩΔΙΚΟΣ: 1781
ΕΛΤΑ
Hellenic Post
911 772529 029145
Τ: 210 38 17 700 - 210 38 17 716 - 210 38 17 737 F: 210 38 17 331 E: [email protected] W: www.ihodimoprasion.gr
Κακοκαιρία «Daniel»:
Έναρξη της εμπροσθοβαρούς
επιδότησης ενοικίου
συγκατοίκησης για
τις πληγείσες περιοχές
Το σχήμα της εμπροσθοβαρούς επιδότησης
ενοικίου ή / και συγκατοίκησης για τους πληγέ
ντες από τα ακραία πλημμυρικά φαινόμενα
του Σεπτεμβρίου 2023 στη Θεσσαλία και
στις όμορες περιοχές που επλήγησαν από τη
θεομηνία «Daniel» θεσμοθέτησε το υπουργείο
Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Σύμφωνα με σχετικό δελτίο Τύπου, εκδόθηκε η
υπό στοιχεία 72251/ΔΑΕΦΚ-ΚΕ/Α36/28.9.2014
Κοινή Απόφαση των υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής
Προστασίας η οποία δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ
5443/Β΄/30.9.2024.
Η εν λόγω ΚΥΑ εκδόθηκε προκειμένου να
συμπεριλάβει και ένα πιο διευρυμένο σχήμα,
της εμπροσθοβαρούς επιδότησης ενοικίου /
συγκατοίκησης έως και 15 μήνες με την υποβο
λή υπεύθυνης δήλωσης για τους δικαιούχους
του πρώτου τριμήνου.
Η εμπροσθοβαρής επιδότηση δύναται να
χορηγηθεί με αίτηση - υπεύθυνη δήλωση ως
εξής:
(1) Οι ιδιοκτήτες και χρήστες κατά δωρεάν
παραχώρηση κύριας κατοικίας με κατάλληλο
προς χρήση σπίτι («πράσινο» / κατηγορία Γ)
που έλαβαν επιδότηση για το πρώτο τρίμηνο,
δύναται να λάβουν άμεσα την αναλογούσα
επιδότηση για τα άλλα 3 τρίμηνα, υποβάλλοντας τη σχετική υπεύθυνη δήλωση, ώστε να
συμπληρώσουν τους 12 μήνες (εάν έχουν λάβει
και το δεύτερο τρίμηνο, λαμβάνουν άλλα δύο
τρίμηνα), και με παράλληλη την υποχρέωση να
προσκομίσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά
το αργότερο τρεις μήνες μετά την παρέλευση
του τετάρτου τριμήνου.
(2) Οι ιδιοκτήτες και χρήστες κατά δωρεάν
παραχώρηση κατοικίας με ακατάλληλο προς
χρήση σπίτι («κίτρινο» και «κόκκινο») που έλα
βαν επιδότηση για το πρώτο τρίμηνο, δύναται
να λάβουν άμεσα την αναλογούσα επιδότηση
για άλλα 4 τρίμηνα, υποβάλλοντας τη σχετική
υπεύθυνη δήλωση, ώστε να συμπληρώσουν
τους 15 μήνες (εάν έχουν λάβει το δεύτερο
τρίμηνο, λαμβάνουν άλλα τρία τρίμηνα), και με
την παράλληλη υποχρέωση να προσκομίσουν
τα απαραίτητα δικαιολογητικά το αργότερο
ένα μήνα μετά την παρέλευση του πέμπτου
τριμήνου.
Οι ενδιαφερόμενοι δύνανται να υποβάλουν
αίτηση – υπεύθυνη δήλωση εμπροσθοβαρούς
επιδότησης, που φέρει ψηφιακή βεβαίωση
εγγράφου μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης
της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr - ΕΨΠ), στην
αρμόδια υπηρεσία, στην ηλεκτρονική διεύθυν
ση [email protected]
ΚΕΠΕ:
Διευρύνθηκε η απόσταση των πλουσίων
από όλες τις άλλες εισοδηματικές ομάδες
πέρ διαρθρωτικών παρεμβά
σεων με στόχο την ενίσχυ
ση του ανταγωνισμού στις
αγορές προϊόντων και υπηρεσιών,
με έμφαση στις αγορές στις οποίες
παρατηρούνται υψηλά επίπεδα συγκέντρωσης τάσσεται το ΚΕΠΕ σε
ανάλυση του για τις επιπτώσεις του
πληθωρισμού στα εισοδήματα των
νοικοκυριών.
Το βασικό συμπέρασμα που προκύπτει από την ανάλυση του ΚΕΠΕ
είναι πως το πληθωριστικό σοκ της
περιόδου 2021 – 2022 έπληξε δυσανάλογα τα φτωχά νοικοκυριά, ενώ
διεύρυνε την απόσταση των πλουσί
ων από όλες τις άλλες εισοδηματικές
ομάδες.
Επίσης, διερευνήθηκε η κατ' αρχήν
εκτίμηση του πλήθους των νοικοκυριών που εμφανίζουν δαπάνες που
υπερβαίνουν το εισόδημά τους, η
ανάλυση των χαρακτηριστικών αυτ
τών των νοικοκυριών και η εκτίμηση
του βαθμού υπέρβασης.
Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι η
άνοδος των τιμών προκαλεί μείωση του όγκου της κατανάλωσης για
κάποια αγαθά, επομένως, ακόμα και
στην περίπτωση που η δαπάνη για
το συγκεκριμένο αγαθό παραμένει
σταθερή, το νοικοκυριό αντιμετω
πίζει απώλεια ευημερίας λόγω της
μειωμένης κατανάλωσης.
Επίσης, το ύψος των δανειακών υποχρεώσεων αλλά και τα χαρακτηριστι
κά των δανείων (π.χ. σε σταθερό ή κυμαινόμενο επιτόκιο), σε συνδυασμό
με τη μεταβολή του εισοδήματος,
παίζουν καθοριστικό ρόλο.
Τέλος, οι επιπτώσεις του πληθωρι
σμού στον πλούτο των νοικοκυριών
(κυρίως στην αξία της ακίνητης
περιουσίας) επηρεάζουν το τελικό
επίπεδο ευημερίας.
Με δεδομένους τους παραπάνω περιορισμούς, τα κύρια συμπεράσματα
που προκύπτουν από την ανάλυση
μπορούν να κωδικοποιηθούν ως
εξής:
(α) Η μεταβολή του ΔΤΚ των επιμέρους εισοδηματικών κατηγοριών
ακολουθεί τις αντίστοιχες του Γενι
κού ΔΤΚ. Δηλαδή, από το τέταρτο
τρίμηνο του 2021 παρατηρείται μια
σημαντική αύξηση των τιμών, η
οποία χαρακτηρίζει όλες τις εισοδηματικές κατηγορίες.
(β) Η σωρευτική αύξηση τιμών που
αντιμετώπισε το φτωχότερο 20%
των νοικοκυριών ήταν υψηλότερη
από τον μέσο όρο. Ειδικότερα, την
περίοδο 2020-2022, το μέσο επίπεδο των τιμών για το φτωχότερο 20%
των νοικοκυριών είχε αυξηθεί κατά
15,6% έναντι 14,7% του μέσου όρου,
ενώ κατά το 2022 ο πληθωρισμός
των φτωχότερων νοικοκυριών ήταν
υψηλότερος του μέσου όρου κατά
0,8 ποσοστιαίες μονάδες.
(γ) Το αντίθετο ισχύει για το πλουσι
ότερο 20% και 10% των νοικοκυριών.
Η σωρευτική αύξηση των τιμών την
περίοδο 2020-2022 διαμορφώθηκε
σε 13,7% και 13,1%, αντίστοιχα, ενώ
από το 2020 έως και το 2023 ο ΔΤΚ
των πλουσιότερων νοικοκυριών υπολείπεται του μέσου όρου. Το 2022 το
πλουσιότερο 10% των νοικοκυριών
αντιμετώπισε πληθωρισμό κατά 1,1
ποσοστιαία μονάδα χαμηλότερο του
μέσου όρου και κατά 1,9 ποσοστιαίες
μονάδες χαμηλότερα του πληθωρι
σμού των φτωχών.
(δ) Με εξαίρεση το 2022, το εύρος
των αποκλίσεων του ΔΤΚ μεταξύ
φτωχότερων και πλουσιότερων νοικοκυριών δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλο
(κυμαίνεται σε περίπου στη μία που
σοστιαία μονάδα), αλλά η πληθωριστική κρίση του 2021-22 είχε ως
αποτέλεσμα από το τέταρτο τρίμηνο
του 2021 και μετά ο ΔΤΚ των φτωχό
τερων να κινείται σταθερά άνω του
μέσου όρου χωρίς να διαφαίνονται
τάσεις σύγκλισης.
(ε) Η απόκλιση του ΔΤΚ των πλουσίων (πλουσιότερο 10%) από τον
μέσο όρο είναι σημαντικότερη και
εμμένουσα, ενώ το πληθωριστικό
σοκ της περιόδου 2021-2022 είχε ως
αποτέλεσμα την περαιτέρω διεύρυνση της απόκλισης.
Αντίστοιχα, σε ό,τι αφορά τις δαπάνες των νοικοκυριών που δεν
αντικρίζονται από τρέχοντα έσοδα,
τα βασικά συμπεράσματα της ανάλυσης μπορούν να κωδικοποιηθούν
ως εξής:
(α) Το 2022 το 40,9% των νοικοκυριών είχε δαπάνες που υπερβαίνουν
το εισόδημά του. Το αντίστοιχο που
σοστό το 2020 ήταν 35,9%.
(β) Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις πως
τμήμα του φαινομένου οφείλεται
στην απόκρυψη εισοδημάτων για
λόγους φοροδιαφυγής. Ειδικότερα,
περίπου 1 στα 4 νοικοκυριά που ανήκουν στο πλουσιότερο 10% δηλώ
νει υπερβάλλουσες δαπάνες, ενώ
το 53% των νοικοκυριών με κύρια
πηγή εισοδήματος το εισόδημα από
περιουσία (κυρίως ενοίκια) και που
ανήκει ταυτόχρονα στο πλουσιότετο 10% των νοικοκυριών, δηλώνει
υπερβάλλουσες δαπάνες.
(γ) Ωστόσο, η περαιτέρω ανάλυση
των χαρακτηριστικών της ομάδας
των νοικοκυριών με μη αντικριζόμενες δαπάνες δείχνει ότι η διάσταση
της απόκρυψης εισοδημάτων -μολονότι υπάρχει- δεν είναι κυρίαρχη.
Ακόμα και με την υπόθεση ότι ένα
στα πέντε νοικοκυριά που δηλώνει
υπερβάλλουσες δαπάνες αποκρύπτει
εισοδήματα, το υπολειπόμενο μέγε
θος διαμορφώνεται σε 32,7%, δηλαδή
περίπου ένα στα τρία νοικοκυριά.
(δ) Στη χειρότερη θέση βρίσκονται
οι μονογονεϊκές οικογένειες και τα
φτωχότερα νοικοκυριά, αφού το
79,2% και 78,7%, αντίστοιχα, εμφα
νίζει δαπάνες που υπερβαίνουν το
εισόδημα.
(ε) Ο βαθμός υπέρβασης είναι υψη
λότερος μεταξύ των νοικοκυριών με
κύριο εισόδημα από επιδόματα ανεργίας (130,7%), από άλλα επιδόματα ή
βοηθήματα (167,8%). καθώς επίσης
και στις μονογονεϊκές οικογένειες
(78,9%) και στα φτωχά νοικοκυριά
(78,8%).
Εν κατακλείδι, οι άμεσες επιδράσεις
του πληθωριστικού σοκ ήταν αρνητικές για τα φτωχότερα νοικοκυριά
αλλά -κυρίως- δημιούργησαν προϋ
ποθέσεις περαιτέρω διεύρυνσης της
οικονομικής ανισότητας.
Το σχετικά μικρό εύρος των αποκλίσεων του ΔΤΚ για διαφορετικές
κατηγορίες νοικοκυριών δείχνει
αφενός πως απαιτούνται πρόσθετα
μέτρα ελέγχου/αποκλιμάκωσης των
τιμών και αφετέρου πως ο στόχος
είναι σχετικά εύκολο να επιτευχθεί.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η κύρια
πηγή των αυξήσεων προέρχεται από
τα τρόφιμα και την ενέργεια που επενεργεί τόσο στις μετακινήσεις όσο και
στις δαπάνες κατοικίας, η έμφαση
πρέπει να προσανατολιστεί σε αυτά
τα πεδία.
Πέραν αυτών, σημαντική απόκλιση
(εις βάρος των φτωχότερων) παρουσιάζεται και στις δαπάνες τηλεπι
κοινωνιών για τις οποίες πρέπει να
ενεργοποιηθούν μέτρα αποκλιμάκω
σης των τιμών.